Dünya genelinde her yıl yaklaşık 300 milyon kişiye yeni HPV (Human Papilloma Virüsü) tanısı konuyor ve bu vakalardan 500 bini rahim ağzı kanserine dönüşüyor. Özellikle kadınları etkileyen bu hastalık, erken aşamada önlenmediğinde ölümcül sonuçlara yol açabiliyor. HPV aşısı, kadınları rahim ağzı kanseri başta olmak üzere birçok kanser türünden koruyarak hayati bir kalkan görevi görüyor. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Onur Karaaslan, HPV aşısının önemini anlattı.
HPV (Human Papilloma Virüs), cilt ve mukozada enfeksiyonlara neden olan ve 100’den fazla türü bulunan bir virüs grubudur. Çoğu zararsız olsa da bazı türleri rahim ağzı, penis, vulva, boğaz ve gırtlak kanserleri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Rahim ağzı kanseri, kadınlarda en sık görülen ve önlenebilir kanser türlerinden biri olmasına rağmen, dünya genelinde hâlâ binlerce kadının hayatını kaybetmesine neden oluyor. Bu kanserin en büyük sorumlusu olarak bilinen HPV (Human Papilloma Virüsü), aşı ile büyük ölçüde önlenebiliyor. HPV aşısının rahim ağzı kanserine karşı %90’ın üzerinde koruma sağladığını belirten Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Onur Karaaslan, “Günümüzde birçok kanser türüne karşı etkili bir aşı geliştirmek oldukça zor. Ancak HPV’ye bağlı kanserlerden korunmada yüksek oranda etkili bir aşı mevcut ve bu fırsat mutlaka değerlendirilmelidir” dedi.
HPV’nin tek bir virüs olmadığını, yaklaşık 100 alt türü bulunduğunu ifade eden Doç. Dr. Karaaslan, HPV enfeksiyonu geçirmiş kişilerin de mutlaka aşı olmaları gerektiğini belirtti. Bir alt türle enfekte olan kişinin, aşı sayesinde diğer tiplere karşı korunma sağlayabileceğini vurgulayan Karaaslan, ayrıca aşının daha önce HPV bulaşı yaşamış kişilerde virüsün tekrarlanma riskini de azalttığını söyledi.
“HPV aşısı ücretsiz hale getirilmelidir”
Doç. Dr. Onur Karaaslan, HPV enfeksiyonunun oldukça yaygın bir hastalık olduğunu söyledi. Karaaslan, kadın-erkek fark etmeksizin birçok insanın hayatının bir döneminde bu virüsle karşılaşabileceğini belirtti. Bazı bireylerin bağışıklık sistemleri sayesinde virüsü fark etmeden yenebildiğini ifade eden Karaaslan, ancak bazı durumlarda HPV’nin ciddi sağlık sorunlarına, hatta rahim ağzı kanserine kadar ilerleyebileceğini dile getirdi. HPV’nin yalnızca tam cinsel ilişkiyle değil, cilt teması ve vücut sıvıları yoluyla da bulaşabileceğini vurgulayan Doç. Dr. Karaaslan, bu nedenle toplumda bilinçlendirme ve eğitim çalışmalarının büyük önem taşıdığını ifade etti.
HPV aşısının gelişmiş ülkelerde yaygın olduğunu, ancak az gelişmiş ülkelerde yeterince ulaşılabilir olmadığını belirten Doç. Dr. Onur Karaaslan, “Rahim ağzı kanseri, gelişmiş ülkelerde aşı ve düzenli taramalar sayesinde daha az görülürken, az gelişmiş ülkelerde yaygındır. Türkiye’de HPV tarama programları iyi bir seviyede ancak aşı da mutlaka ulusal programa dahil edilerek ücretsiz hale getirilmelidir. Çünkü uzun vadede sağlık harcamalarını da düşürecek bir yatırımdır” dedi.
“HPV aşısı ne kadar erken yaşta yapılırsa o kadar etkili”
HPV aşısı konusunda toplumda bilgi eksikliği ve yanlış inançların yaygın olduğuna dikkat çeken Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Onur Karaaslan, “Hurafeler çok fazla. Örneğin, ‘HPV aşısı yumurtalıklara zarar verir’ gibi yanlış inançlar var. Oysaki HPV aşısı dünyadaki en güvenli aşılardan biridir. Aşıya bağlı ciddi bir yan etki ya da ölüm vakası bildirilmemiştir” dedi. Doç. Dr. Onur Karaaslan, toplumda farkındalığı artırmak için eğitim programlarının şart olduğunun altını çizdi.
Eskiden HPV aşısı için belli yaş aralıkları önerilirken, artık yaş ve cinsiyet fark etmeksizin herkesin aşı olabileceğini belirten Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Onur Karaaslan, “Ne kadar erken yaşta yapılırsa o kadar etkili. Özellikle 15 yaş altına 2 doz, 15 yaş üstüne 3 doz öneriliyor. HPV taraması yaptırmadan da aşı olmak mümkün, bu nedenle hiçbir test yaptırmadan da aşıyı yaptırabilirsiniz” diyerek herkesi HPV aşısı konusunda bilinçlenmeye davet etti.
Muhabir: Gamze Korum
